معماری حیوانات
نگارش در تاريخ شنبه 27 اسفند 1390برچسب:, توسط گلاره

چرخ ریسک ها علاقه ی زیادی به آب دارند و معمولاً آشیانه هایشان را به انتهای ساقه های باریک درختانی چون بید ، تبریزی و یاغان می سازند. به طوری که لانه ها در هوا آزادانه نوسان دارند و مستقیماً بالای سطح آب قرار دارند این کار آشیانه ی آن ها را از گزند جانورانی که در لابلای شاخ و برگ درختان به شکار می پردازند مصون می دارد.با شروع فصل بهار پرنده ی نر به تنهایی لانه سازی را آغاز می کند. برای ساختن چارچوب لانه از مواد رشته ای و محکمی چون علف ، ریشه های فرعی بید و گاهی مو استفاده می کند. به این منظور در حالی که حول نوک یک ساقه ی آویزان پرواز می کند، رشته ای را که به همراه آورده ، به آن ساقه متصل می کند و آن را به دور ساقه می تابد تا محکم شود. رشته های اضافی هم به همین روش بسته می شوند یا به رشته های قبلی تابانده می شوند. سپس پرنده با منقارش انتهای رشته ها را به داخل کلاف بافته شده فرو می کند.به این ترتیب نواری می سازد که به طرف پایین متمایل است، در ادامه ی لانه سازی نوار به دو بخش تقسیم می شود و به تدریج بلند تر و پهن تر می گردد و بلاخره در قسمت پایینی هر دو بخش به هم اتصال می یابند و سبد دسته دار کوچکی می سازند. پس ازآن پرنده دیواره ای در قسمت پشتی می سازد و سوراخ گشاد جلویی را می بندد و فقط سوراخی برای در ورودی بازمی گذارد.

در واقع بافت لانه ی این پرنده شباهت زیادی به قالی های مشرق زمین دارد. چرخ ریسک ها به همان شیوه که قالیبافان نخ های کوتاه پشم را به رشته های محکمتر گره می زنند ، رشته های کوتاه گیاهی را مخصوصاً دانه های کرکدار بید و یا تبریزی را در کلافی که ساخته اند ، می بافند تا آن ها را کلفت تر و با دوام تر کند. ساختن چنین آشیانه ای سه تا چهار هفته طول می کشد.نزدیک به اتمام ساختمان آشیانه ، پرنده ی نر برای یافتن زوجی به جستجو می پردازد. پس از یافتن زوج به کمک او پوشش داخلی لانه را با مصالح نرم تکمیل می کند. ماده به تنهایی مسئولیت خوابیدن روی تخم ها را به عهده می گیرد و بدین ترتیب نر را آزاد می گذارد تا لانه ای جدیدی بسازد و جفت دیگری اختیار کند.

 

همان طور که انتظار می رود گونه های مختلف برای ساختن و محکم کردن فضای داخلی لانه هایشان شیوه هایی خاص خود دارند. شیوه ای که تنها گونه ی آمریکایی خانواده ی چرخ ریسک ها به کار می بندد زمخت ولی مؤثر است . این پرنده آشیانه ی گردش را از ساقه های خارداری می سازد که در مناطق نیمه صحرایی ، محل زندگی اش بسیار یافت می شود.روش چرخ ریسک آفریقایی پیشرفته تر است. هنگام ساختن لانه، نواری را به پشت و زیر درورودی متصل می کند. در موقع خروج از لانه آن را می کشد و در ورودی را می بندد. این شیوه ی در سازی در لانه ی عنکبوت های تونل ساز را تداعی می کند.

 

چرخ ریسک آمریکایی

صفحه قبل 1 2 3 4 5 صفحه بعد